Zaginiona Pamięć: Palenie Manuskryptów w Dawnej Polsce
Wśród wielu zagadek, które otaczają historię Polski, szczególnie intrygująca pozostaje kwestia utraty wiedzy na temat epoki przedchrześcijańskiej. Znaczącą rolę w tym procesie odegrało celowe niszczenie dokumentów, co bezpośrednio przyczyniło się do ubóstwa naszej wiedzy o tamtych czasach. Jednym z najbardziej znaczących epizodów, który ilustruje tę problematykę, było rzekome palenie starożytnych rękopisów za czasów Bolesława Chrobrego, monarchi, który zaznaczył swoje miejsce w historii jako znaczący władca, ale też jako postać, która zdecydowała się na radykalny krok wymazania przedchrześcijańskiej przeszłości z pamięci narodu.
Zgodnie z relacją X Jabłonowskiego, opisaną w dziele "Prawda ruska", Bolesław Chrobry miał polecić spalenie "wszystkich starożytnych rękopism", które zawierały wiedzę o pogańskich bóstwach oraz prawach religijnych. Powód tej drastycznej decyzji był równie symboliczny, jak praktyczny – według Jabłonowskiego, monarcha pragnął, aby Polacy skupiali się na wojennej wprawie, "szabli raczej niżeli pióra pilnowali".
Decyzja o spaleniu manuskryptów, o ile faktycznie miała miejsce, stanowiłaby jeden z pierwszych aktów ikonoklazmu w historii Polski, podobny do tych, które miały miejsce w innych regionach Europy podczas chrystianizacji. Taki radykalny krok nie tylko pozbawiłby kolejne pokolenia bezcennego źródła wiedzy o własnych korzeniach, ale również stanowiłby symboliczne oddalenie się od pogańskiej przeszłości i jej wartości.
Należy jednak podkreślić, że informacje o tym wydarzeniu opierają się głównie na przekazach pisanych wiele lat później, co czyni je trudnymi do weryfikacji. Dodatkowo, ogólna praktyka niszczenia pogańskich symboli i tekstów była częścią szerszego procesu chrystianizacji, mającego na celu zastąpienie dawnych wierzeń nową, chrześcijańską doktryną. W kontekście średniowiecznej Europy, gdzie piśmiennictwo było w dużej mierze kontrolowane przez Kościół, takie działania nie były rzadkością.
Niezależnie od stopnia prawdziwości opowieści o Bolesławie Chrobrym, epizod ten rzuca światło na złożoność procesu kształtowania się tożsamości narodowej i religijnej w Polsce. Palenie manuskryptów, jako akt zapomnienia i zerwania z przeszłością, stanowi przypomnienie o fragmencie historii, który nie tylko utracił swoją materialną formę, ale również miejsce w zbiorowej pamięci narodu. Proces ten, choć może budzić kontrowersje, jest kluczowym elementem zrozumienia, jak kształtowała się polska tożsamość kulturowa i religijna w pierwszych wiekach istnienia państwa.
opr. SzI według:
> Do takowych podżegań mogły ieszcze zażycia Bolesława
> Chrobrego należyć pisma pagańskich Kapłanów przymioty
>
> bogów i prawa religiyne w sobie zawieraiące X
> Jabłonowski powiada iż ten monarcha "wszystkie
> starożytne rękopisma popalić kazał aby Polacy szabli
>
> raczey a niżeli pióra pilnowali" (Prawda ruska; czyli,
> Prawa wielkiego xięcia Jarosława Władymirowicza ... Autorzy Yaroslav I (grand duke of Russia.),Russia
>
> statutes)Prawda ruska: czyli prawda wielkiego xie?cia
> Jarosława ... - Tom 1 - Strona 74 - Wynik z Google
> Booksbooks.google.com/books?id
> Ignacy Benedykt Rakowiecki - 1820
Komentarze
Prześlij komentarz